وزارت کشور نام یک دستگاه دولتی است که به اداره امور
درون‌مرزی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. عبدالرضا رحمانی فضلی در حال حاضر وزارت
کشور را بر عهده دارد. زیر مجموعه های وزارت کشور در هر استان عبارتند از : استانداری
و فرمانداری.
سازمان مدیریت
بحران در هیجدهم آذرماه 1377 قانون تشکیل سازمان دفاع غیر نظامی کشور" به منظور
حفظ جان و مال افراد کشور از تعرضات هوایی
و حوادث طبیعی و سوانح غیر مترقبه و تقلیل اثرات آن و همچنین تقویت روحی و ایجاد علایق
و همکاری متقابل بین افراد در مواقع عادی و اضطراری تشکیل گردید. این سازمان وابسته
به وزارت کشور و در شهرستان ها تحت نظر مستقیم استاندار و فرماندار انجام وظیفه می
نمود.
در روزهای
پایانی سال 1397، سازمان هواشناسی هشدارهایی درباره خطر سیل در استان‌های شمالی
ایران، علی‌الخصوص مازندران و گلستان صادر کرد، اخطارهایی که اگر توسط مسئولین جدی
گرفته می‌شد، امکان داشت از بروز چنین فاجعه‌ای جلوگیری شود.
احد وظیفه (مدیر
کل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی ) با اشاره به اینکه در روز 26 اسفند 97
با شمالی شدن جریان‌ها روی دریای خزر، بارش در سواحل شمالی و شمال غرب کشور آغاز
می‌شود، گفت: شدت بارش امروز در غرب کردستان، غرب کرمانشاه، ایلام، لرستان، شمال
و شرق خوزستان، چهارمحال بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، فارس، بوشهر، هرمزگان،
نیمه جنوبی کرمان، شمال و غرب اصفهان، شرق سمنان، غرب خراسان رضوی، شمال خراسان
جنوبی و ارتفاعات البرز مرکزی و شرقی است. وظیفه با اشاره به اینکه سامانه بارشی (دوشنبه ۲۷ اسفند) در سواحل دریای
خزر، شرق، شمال شرق، جنوب شرق و برخی مناطق شمال غرب، غرب و جنوب غرب کشور فعال
خواهد بود، گفت: در شرق مازندران، گلستان و خراسان شمالی بارش شدت بیشتری خواهد
داشت.
به گفته این
کارشناس هواشناسی، روز (سه‌شنبه ۲۸ اسفند) با ادامه فعالیت سامانه بارشی، بارش
باران در سواحل دریای خزر و بارش باران و برف در شمال شرق، شمال غرب، دامنه‌های
زاگرس شمالی در استان‌های کردستان، همدان، مرکزی و دامنه‌های جنوبی البرز در استان‌های
زنجان، قزوین، البرز، تهران و سمنان پیش‌بینی می‌شود.
باران نعمت
الهی‌ست، اما در سیل جاری استان گلستان، می‌توان گفت که نبود مدیریت باعث شد تا
این نعمت به یکی دیگر از حوادث زیان‌بار برای مردم ایران، علی‌الخصوص مردم ترکمن
صحرای استان گلستان تبدیل شود تا در آستانه نوروز، کام بسیاری از هموطنانمان تلخ
شود. استان‌های شمالی همواره و در حالت عادی با بارندگی‌های زیادی مواجه هستند، با
این حال، باز هم شاهد سوء مدیریت در زمینه کنترل چنین حوادثی هستیم. شاید اگر این
سیل در استان‌هایی همانند یزد رخ دهد، بتوان گفت که غیرقابل پیش بینی‌ست، اما در
استان‌هایی همانند گلستان، مازندران و گیلان، چنین اشتباهاتی می‌تواند فاجعه باشد.
سیل استان
گلستان : مدیریت بحران کشور خود دچار بحران است
ضعف مسئولان
استانی به همین جا ختم نمی‌شود. 29 اسفند
ماه1397 مناف هاشمی استاندار گلستان در جلسه ستاد بحران استان با اعلام اینکه سیلاب
گلستان مسئله جدی نبوده و نیاز به اقدام خاصی نیست، با گرفتن مرخصی چند روزه، کشور
را به دلایل نامعلوم ترک می‌کند. صحبت‌های استاندار گلستان سبب می شود عملاً ستاد
مدیریت بحران گلستان مسئله را جدی نگیرد و واکنش جدی نسبت به سیلاب اولیه به عمل
نیاورد. مدیریت
تلگرافی و از راه دور شیوه‌ی مدیریتی است که روحانی و مدیران وابسته به وی علاقه خاصی
به آن دارند.
در پی وقوع
سیل در بخش‌هایی از استان گلستان، در فروردین ماه ۱۳۹۸ و بروز خسارات ناشی از آن و
مدیریت نامطلوب بحران و بروز مشکلات در امداد رسانی به مناطق آسیب دیده، غیبت مناف
هاشمی، استاندار گلستان در جلسات مدیریت بحران و عدم حضور وی در مناطق سیل‌زده،
جنجال آفرین شد. ساعاتی بعد مشخص شد که مناف هاشمی، در ایران حضور ندارد و در خارج
کشور است. عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور نیز در پاسخ به سؤالی در خصوص عدم حضور
استاندار گلستان در مناطق سیل‌زده این استان گفت: استاندار گلستان از یک ماه پیش تقاضای مرخصی برای حضور در خارج از کشور
برای حل مشکلات خانوادگی کرده بود و بنابراین به خارج از کشور اعزام شد. مناف هاشمی در خصوص علت غیبت
خود در روز اول فروردین ۱۳۹۸ و حضور در خارج از کشور در زمان سیل گلستان ادعا کرد
که به دلیل درمان جراحات ناشی از حمله شیمیایی در زمان جنگ ایران و عراق حضور نداشته است. وی در روز سوم فروردین، به دلیل غیبت و عدم رسیدگی به
سیل‌زدگان، توسط اسحاق جهانگیری از کار برکنار شد.
علت ویرانگری
سیل در ترکمن‌صحرا و به‌ویژه آق قلا را باید در مجموعه‌ای از سوء مدیریت‌ها و
عوامل طبیعی جستجو کرد. بارش‌های شدید، پر بودن ظرفیت سدها پیش از آغاز بارش‌ها و
نیز عدم لایروبی رودهای گرگان، اترک و قره‌سو همگی دست به دست هم دادند تا بزرگترین فاجعه طبیعی و زیست محیطی ترکمن
صحرا رقم بخورد.
عدم لایروبی
رودخانه‌های گرگان، اترک و قره‌سو نیز جریان آب را در این رودخانه‌ها کند کرده بود.
مسئولان استانی و کشوری می‌توانستند با هزینه‌ای اندک این رودها را لایروبی کنند
اما عدم توجه به این موضوع باعث خسارتی چند صد برابر شد.
در حالی که
چندین روز از سیل گذشته بود خبری از کمک‌های هلال احمر و ارتش و ارگان‌های ذیربط
در منطقه نبود و حتی شبکه استانی اخبار سیل را پوشش نمی‌داد و همه مشغول تبریک عید
نوروز بودند. سیل ترکمن صحرا یک بار دیگر عدم توانایی مسئولان را در مدیریت بحران
به نمایش گذاشت.
نقش شبکه‌های
اجتماعی در آگاهی رسانی به مردم بسیار مهم بود. اولین کسانی که به یاری مردم گنبد،
آق قلا و گمیشان شتافتند خود مردم محلی بودند که هم در مسیر سیل با ایجاد موانع
سعی می‌کردند ورود جریان آب به شهرها را کند کنند و هم با توزیع اقلام اساسی و خوراکی
به یاری همشهریان خود شتافته بودند.
یاشار سلطانی،
روزنامه نگار در توییتر خود نوشته است که دولت "لایحه تنفس جنگل" را در
سال ۹۵ به مجلس برد و خواستار توقف برداشت از جنگل‌ها شد اما سه تن از امامان جمعه، نورمفیدی، طبرسی و قربانی، امام جمعه‌های
گلستان، مازندران و گیلان از مخالفان اصلی آن بودند.
جواد جاویدنیا
معاون دادستان کل کشور در امور فضای مجازی گفته است: «هر گونه جمع آوری کمک‌های
مردمی توسط اشخاص و سازمان‌های معروف و شناخته شده جز از طریق جمعیت هلال احمر و
کمیته امداد ممنوع است.
سیل شیراز
برای مسافران نوروزی
اما در پنجم
فروردین‌ماه شاهد جاری شدن سیلاب در دروازه قرآن شیراز بودیم. میثم جعفرزاده مدیر
کل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو گفت:
اتفاقی که در
شیراز رخ داد سیلاب از منظر طغیان رودخانه نبود؛ بلکه به خاطر دست اندازی و مسدود
کردن یکی از مسیل‌های قدیمی شهر شیراز بوده است. علیرغم اینکه سالهاست
وزارت نیرو تأکید دارد که نباید به حریم رودخانه‌ها تجاوز شود، گاهاً به خاطر
خشکسالی‌های پیوسته، آن مسیل تبدیل به پارکینگ یا بلوار شده است؛ اما با این وجود
سیلاب مسیر خود را پیدا می‌کند .
رییس سازمان مدیریت
بحران کشور با تاکید بر اینکه اگرچه برخی انبارها خالی است، مشکل تامین اقلام وجود
ندارد، تصریح کرد: با توجه به تولیداتی که در کشور وجود دارد، می‌توانیم مواد
غذایی را به روز و بدون دور ریز در اختیار داشته باشیم، در دنیا هم انبارداری
منسوخ شده است، البته برخی اقلام مانند چادر، پتو و... باید به اندازه کافی در
انبارها وجود داشته باشد که البته با توجه به حوادثی که در کشور داشتیم و داریم
ممکن است در برخی انبارها میزان اقلام کمتر از 25 درصد باشد.
سازمان مدیریت
بحران نیازمند پست «سخنگوی بحران» در کشور می باشد از متولیان باید پرسید سخنگوی
بحران در کشور کیست و مردم برای دریافت اخبار بحران باید به چه کسی مراجعه کنند،
در حال حاضر ده ها نفر اعم از وزیر کشور، رئیس سازمان مدیریت بحران، وزیر نیرو،
فرماندهان نظامی و انتظامی، استانداران، فرمانداران و رئیس جمعیت هلال احمر درباره
یک بحران واحد سخن می گویند، و برخی مواقع نیز اظهارات همدیگر را نقض می کنند.
حسن روحانی،
رئیس جمهوری ایران بعد از گذشت ۱۹ روز از جاری شدن سیل برای بازدید از مناطق سیل‌زده
به لرستان سفر کرد. او در خرم آباد گفت سیل اگرچه برای استان‌ها "زحمت"
بوده ولی برای کشور "نعمت" بوده است.
هراس سیل‌زدگان
از پشه و لجن با آغاز فصل گرما در ایران
انباشت لجن در
کوچه‌ها و حاشیه شهرهای سیل‌زده افزایش می‌یابد. در شهرها آب فروکش کرده ولی
هزاران هکتار زمین هنوز زیر آب است و فضای مناسبی ساخته برای رشد و نمو پشه‌ها.
سیل‌زدگان از شیوع بیماری‌های عفونی و انگلی وحشت دارند.
"عدم
هماهنگی دستگاه‌ها"
آنچه مورد
انتقاد است، عدم هماهنگی دستگاه‌ها برای رفع این بحران است که حتی صدای خود
فرماندار را نیز در آورده است. طبق این گزارش: فرماندار پل‌دختر
می‌گوید کل دستگاه‌ها به وظایف خود واقف نیستند. معنای دیگر حرف فرماندار این است
که تقسیم کار درستی صورت نگرفته و یا مدیریت صحیحی برای هماهنگ کردن کار‌ها وجود
ندارد.
انتخاب با
اشاره به "شانه خالی کردن" عبدالرضا رحمانی فضلی از زیر بار مسئولیت، می‌افزاید
که در بحران سیل گلستان نیز پس از حواشی پیرامون استاندار سابق "تعلل و
انفعال وزیر کشور" هدف انتقادها بوده؛ امری که در نهایت باعث شد تا اسحاق
جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری ایران، "راسا وارد ماجرا شده و استاندار را
برکنار و سرپرست استانداری را تعیین کند."
نماینده مجلس
شیراز گفت که سالهاست که مدیریت شهری برنامه‌ای برای پیشگیری از بحران و توسعه زیر
ساخت‌ها نداشته است. او خاطر نشان کرد: «با وجود اطلاع‌رسانی صورت گرفته در مورد
احتمال آبگرفتگی در معابر و مسیل‌ها، شاهد وقوع این اتفاق و آسیب‌دیدگی دهها نفر
در این سیل بودیم.»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر